تکثیر بنفشه آفریقایی و رایج ترین روش های آن

تکثیر و نگهداری بنفشه آفریقایی

بنفشه آفریقایی (African Violets) گیاهی بومی مناطق گرمسیری و آفریقای شرقی است که به دلیل برگ‌های سبز مخملی و کرک‌دار و گل‌های رنگین از جمله گیاهان آپارتمانی حساس ولی پرطرفدار با شرایط نگهداری ویژه می‌باشد. این گیاه به دلیل اندازه کوچک و مینیاتوری و گل‌دهی چهار فصل از محبوب‌ترین گیاهان آپارتمانی به شمار می‌رود. در این مقاله از گلآریس به روش‌های مختلف تکثیر بنفشه آفریقایی خواهیم پرداخت.

پرورش و نگهداری بنفشه آفریقایی

بنفشه آفریقایی دوست‌دار روشنایی است و برای پرورش و گل‌دهی به نور متوسط تا زیاد ولی غیرمستقیم نیاز دارد و در محیط‌های بسته با کمک نورهای فلورسنت قابل پرورش می‌باشد. بهترین دما برای رشد و گلدهی بهتر بین 18 تا 26 درجه سانتیگراد است و این گیاه به رطوبت نسبی فراوان نیاز دارد و در رطوبت کمتر از 50 درصد، برگ‌ها دچار آسیب شده و به پایین خم می‌شوند.

ریشه این گیاه نسبت به آبیاری زیاد حساس است و شرایط غرقابی باعث پوسیدگی ریشه می‌شود. برگ‌های بنفشه به آب حساس هستند و پاشیدن آب در سطح برگ‌ها سبب ایجاد لکه‌های پوسیده در سطح آن‌ها می‌شود.

لذا بهترین روش آبیاری بنفشه آفریقایی استفاده از زیرگلدانی گود است. زیرگلدانی را از آب پر کرده و اجازه دهید آب از سوراخ‌های کف گلدان جذب ریشه شود و پس از نیم ساعت آب اضافی را خارج کنید. ترکیب پیت ماس و پرلیت به دلیل زهکشی خوب بستر مناسبی برای کاشت بنفشه می‌باشد و ریشه‌های این گیاه به بستر غیرخاکی با منافذ زیاد نیاز دارند.

استفاده از گلدان‌های کوچک سبب گلدهی بهتر گیاه می‌شود، زیرا انرژی گیاه به جای رشد ریشه برای گلدهی صرف می‌شود. به همین دلیل گلدان‌های پلاستیکی که قطر دهانه آن یک سوم قطر بوته باشد برای نگهداری آن مناسب می‌باشند.

       

تکثیر بنفشه آفریقایی

بنفشه آفریقایی از طریق  بذر، قلمه و تقسیم بوته قابل تکثیر می‌باشد.

• متداول‌ترین روش تکثیر بنفشه آفریقایی از طریق قلمه برگ می‌باشد. در این روش در فصل بهار و تابستان تعدادی از برگ‌های سالم و بالغ همراه با دمبرگ را به صورت مورب بریده و از گیاه جدا کنید. می‌توانید قسمتی از پهنه برگ را نیز حذف کنید تا تبخیر کاهش یابد.سپس برگ را از قسمت دم برگ با زاویه 45 درجه و به صورت مورب در بستر پیت ماس و پرلیت مرطوب قرار دهید به صورتی که بیشتر پهنک برگ در بستر فرو رود. برای ریشه‌زایی بهتر می‌توانید قبل از کاشت، انتهای قلمه را به هورمو‌ن‌های ریشه‌­زایی آغشته کنید. سپس بستر را آبیاری کرده و برای حفظ رطوبت، قلمه‌ها را با پلاستیکی شفاف بپوشانید. تولید گیاه جدید از قلمه برگ دو تا شش ماه زمان می‌برد. گیاهان جدید را در مرحله دو تا سه برگی می‌توانید به گلدان اصلی انتقال دهید. در این روش می‌توانید قلمه برگ را همراه با دمبرگ در آب جوشیده سرد نیز قرار دهید به صورتی که خود برگ با آب در تماس نباشد و پس از ریشه­‌دار شدن به گلدان منتقل کنید.

• گیاه با بالا رفتن سن شروع به تولید پاجوش می‌کند. همچنین با جداسازی مرکز تاج گیاه می‌توانید گیاه را به تولید پاجوش تحریک کنید. در این روش مرکز تاج گیاه را با احتیاط جدا کنید و اجازه دهید چند برگ روی آن باقی بماند. بعد از دو الی سه ماه گیاهان کوچکی در مرکز گیاه مادری شروع به رشد می‌کنند که می‌توانید آن‌ها را جدا کرده و در گلدان مستقل بکارید. حدود سه الی چهار هفته نیاز است تا این گیاهان کوچک ریشه بدهند. این روش تکثیر زمانبر است و معمولاً برای انواع خاصی از این گیاه که ارزشمند هستند بکار می‌رود.

• در تکثیر بنفشه آفریقایی از طریق بذر، بذر‌ها در بستر ماسه و پیت ماس که با قارچ‌کش، حشره‌کش و یا حرارت ضدعفونی شده است کاشته می‌شوند. بذرها در دمای 20 درجه سانتیگراد و نور ملایم پس از دو الی سه هفته جوانه زده و سبز می‌شوند. برای حفظ رطوبت بهتر است سطح بستر را با پلاستیک شفاف بپوشانید.

در برخی موارد از  قلمه ساقه و دمگل نیز برای تکثیر بنفشه استفاده می‌شود که روش‌های متداولی نمی‌باشند. تکثیر از طرق فرایند کشت بافت نیز از جمله روش‌های آزمایشگاهی و پرهزینه می‌باشد که برای ارقام خاص و ارزشمند بنفشه آفریقایی بکار می‌رود.