تکثیر گل رز و انواع روش های آن

گل رز از محبوب‌ترین و قدیمی‌ترین گیاهان زینتی است که دارای گونه‌های فراوان با رنگ‌ها و شکل‌های متنوع می‌باشد. رز گیاهی چند ساله با ساقه‌های چوبی و خاردار است که به صورت بوته‌­ای، بالارونده و پیوندی رشد می‌کند و هم در فضای باز و هم در گلخانه قابل پرورش می‌باشد. این گل در انواع شاخه بریدنی در رنگ‌های مختلف نیز در بازار عرضه می‌شود و جایگاه ویژه‌ای را در بین گل‌های شاخه­‌ای به خود اختصاص داده است. در این مقاله از گلاریس روش‌های گوناگون تکثیر گل رز را به شما آموزش خواهیم داد.

تکثیر گل رز

گیاه رز از طریق قلمه‌­زدن، کاشت بذر و پیوندزدن قابل تکثیر می‌باشد که قلمه‌­زدن رایج‌ترین روش تکثیر این گیاه می‌باشد. بهترین زمان تهیه قلمه از گیاه رز فصل بهار و قبل از شکوفایی گل‌ها می‌باشد. قلمه باید سالم، قوی و از شاخه‌های یکساله تهیه شود و دارای برجستگی‌های جوانه روی ساقه باشد. قلمه مناسب دارای طول 15 تا 20 سانتی‌متر و با ضخامتی حدود یک مداد یا بیشتر می‌باشد.

تکثیر گل رز به دو روش قلمه‌­زدن زمینی و قلمه‌­زدن هوایی صورت می‌گیرد.

• قلمه‌­زدن زمینی:

در این روش قلمه در خاک گلدان یا باغچه کاشته می‌شود. برای قلمه­‌زدن زمینی، ابتدا قلمه سالم و مناسب را تهیه کنید و انتهای آن را با کمک قیچی یا چاقو ضدعفونی شده به صورت اریب و زاویه‌­دار برش دهید. دو سوم از طول قلمه را در خاک مرطوب قرار دهید و اطراف آن را با کمی فشار محکم کنید. بستر ماسه به دلیل حفظ رطوبت بالا برای قلمه زدن مناسب می‌باشد. قلمه‌ها در مکانی دور از تابش مستقیم خورشید قرار داده و هر روز آبیاری کنید تا رطوبت بستر حفظ شود. پس از گذشت دو ماه، قلمه ریشه­‌دار شده را به مکان دلخواه انتقال دهید.

          

• قلمه‌­زدن هوایی یا خوابانیدن در هوا:

در این روش قلمه‌­زنی، نیاز به جدا کردن قلمه از گیاه مادری نمی‌باشد. پس از انتخاب قلمه مناسب و جدا کردن برگ‌ها بدون اینکه آن را از گیاه مادر جدا کنید، محلی زیر برجستگی را انتخاب و پوست دور ساقه را به اندازه 1/5 تا 2 سانتی‌متر از دورتادور ساقه جدا کنید به طوری که به ساقه اصلی آسیبی نرسد.

سپس کمی پایین‌تر از آن را با کیسه ضخیم بسته و درون آن را با خاک برگ و کود پر کنید به صورتی که قسمت فاقد پوست در بین خاک قرار گیرد. پس از حدود 2 ماه قلمه ریشه‌دار شده و می‌توانید آن را جدا کرده و در گلدان مستقل بکارید.

                                  

تکثیر گل رز از طریق کاشت بذر

در شرایط طبیعی، میوه‌های گل رز پس از رسیدن باز شده و دانه‌ها پراکنده می‌شوند و سبب رویش گیاه جدید می­‌شوند. این روش در بین پرورش‌دهندگان گل رز رایج نبوده و تنها برای اصلاح ژنتیکی گل مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای تکثیر رز از این طریق، بذر را به مدت 6 تا 8 هفته در دستمال مرطوب و در یخچال قرار داده و پس از آن در عمق یک سانتی‌متری خاک کشت می‌شوند. جوانه‌زنی در این روش به یک تا ده هفته زمان نیاز دارد و گیاه در مرحله 3 تا 4 برگی به گلدان جداگانه منتقل می‌شود.

تکثیر گل رز به روش پیوندزدن

این روش در اوایل شهریور تا اواخر مهر ماه کاربرد دارد و پیوند شکمی رایج‌ترین روش پیوند در این گیاه می‌باشد. برای پیوندزدن ابتدا ساقه مناسب که دارای گل یا غنچه است را انتخاب کرده و از بوته برش دهید و سرشاخه‌های نرم و جوانه‌های انتهایی را جدا کنید.

برای تهیه پیوندک توسط چاقو پیوند از 15 میلی‌متر زیر جوانه، پوست را برش داده به طوری که کمی از قشر چوبی ساقه زیر جوانه باقی بماند و پیوندک را جدا کنید. روی شاخه پایه شکافی به شکل تی (T) ایجاد کرده و پیوندک را از سر شکاف به زیر پوست هدایت کنید تا تمام پیوندک زیر شکاف جای گیرد و جوانه بیرون بماند.

محل پیوند را با نوار چسب یا چسب مخصوص پیوند ببندید تا پیوند جوش بخورد. جوش‌­خوردن پیوند بین 3 تا 5 هفته زمان نیاز دارد.

تکثیر گل رز با سیب زمینی

تکثیر با کمک سیب‌­زمینی نیز از روش‌های محبوب در پرورش و تکثیر گل رز می‌باشد. سیب­‌زمینی حاوی مواد مغذی و غنی از آب است و رطوبت لازم برای قلمه را تامین می‌کند و پس از مدتی در خاک تجزیه می‌شود. در این روش پس از تهیه قلمه مناسب، انتهای آن را به صورت مورب برش دهید. یک سیب­‌زمینی را به کمک چوب یا دریل سوراخ کرده و انتهای قلمه را به کمی عسل آغشته کنید و در سیب زمینی قرار دهید. در آخر سیب­‌زمینی را به همراه قلمه در خاک مرطوب کاشته و آبیاری کنید.

در تکثیر گل رز برای ریشه‌­دار شدن قلمه می‌توانید از آب نیز استفاده کنید و قلمه را تا زمان تولید ریشه در آب نگهداری کنید و هر هفته آب آن را تعویض کنید.